Biz haqimizda

---

O‘zbekiston Respublikasi San’atkor, ijodkor va ijrochilarning mualliflik huquqlarini himoya qilish palatasi 2021-yil 28-yanvarda tashkil etilgan. Palata tashkil etilishidan avval O‘zbekiston tomonidan ham mahalliy, ham xalqaro miqyosdagi bir qatorn qununchilik choralari ko‘rib chiqildi.

2018-yil 28-noyabrda - O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori bilan “O‘zbekiston Respublikasida milliy madaniyatni yanada rivojlantirish konsepsiyasi” va uni amalga oshirish bo‘yicha “Yo‘l xaritasi” tasdiqlandi.

2019-yil 17-iyulda – O‘zbekiston Respublikasiga nisbatan JIMT (Jaxon intellektual mulk tashkiloti) mualliflik huquqi shartnomasi kuchga kirdi.

2020-yil 26-mayda - O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti madaniyat va san’at sohasiga doir ikkita asosiy huquqiy hujjat: “O‘zbekiston Respublikasi Madaniyat vazirligi faoliyatini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi va “Madaniyat va san’at sohasining jamiyat hayotidagi o‘rni va ahamiyatini yanada oshirish chora-tadbirlari» to‘g‘risidagi qarorni imzoladi.

2021-yil 20-yanvarda - “Madaniyat faoliyati va madaniyat tashkilotlari to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi qonuni imzolandi.

2021-yil 28-yanvar - O‘zbekiston Respublikasi San'atkor, ijodkor va ijrochilarning mualliflik huquqlarini himoya qilish palatasi (keyingi o‘rinlarda SIIP) tashkil etildi.

SIIPning asosiy maqsadlari:

• mualliflar, san’atkorlar va ijrochilar (huquq egalari) hamda ularning vorislarining fan, adabiyot, san’at va madaniyat sohasidagi mulkiy huquqlarini himoya qilish, ularning huquq va manfaatlarini respublikada va undan tashqarida amalga oshirilishini ta’minlash;
• amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq o‘z mulkiy huquqlarini yakka tartibda amalga oshirishga qodir bo‘lmagan huquq egalarining (vorislarning) mulkiy huquqlarini davlat tomonidan boshqarilishiga ko‘maklashish;
• huquq egalariga yoki vorislarga fan, adabiyot va san’at asarlaridan individual asosda foydalanish huquqini olishda yordam ko‘rsatish;
• musiqa, adabiyot va san’at sohalarining O‘zbekiston Respublikasi uchun ahamiyatini aks ettiruvchi milliy statistik ma’lumotlarni to‘plash va shakllantirish;
• asarni ro‘yxatdan o‘tkazish va mualliflik huquqini tasdiqlovchi hujjatlarni olishning oddiy, tez, to‘liq va xavfsiz usulini taqdim etish;
• mualliflik huquqi egalariga ularning intellektual huquqlarini amalga oshirish va himoya qilishda yordam berish;
• O‘zbekiston Respublikasida qaroqchilikning barcha ko‘rinishlariga qarshi kurashish.

SIIP faoliyat doirasi:

• Mualliflar va ijrochilarning O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlariga muvofiq haq olish huquqlarini amalga oshirish;
• Fonogramma ishlab chiqaruvchilarning O‘zbekiston Respublikasi qonun hujjatlariga muvofiq haq olish huquqlarini amalga oshirish.

SIIPning majburiyatlari:

• amaldagi qonunchilikka rioya qilish;
• o‘z mol-mulki va mablag‘laridan foydalanish to‘g‘risidagi ma’lumotlardan foydalanish erkinligini ta’minlash;
• xorijiy davlatlar, xalqaro va xorijiy tashkilotlar, xorijiy davlatlar fuqarolari yoki ularning roziligiga binoan ular nomidan boshqa shaxslardan pul mablag‘lari va mol-mulk olinganligini ro‘yxatga oluvchi organ bilan kelishish;
• nodavlat notijorat tashkiloti sifatida ro‘yxatdan o‘tgan organ tomonidan amalga oshiriladigan faoliyat to‘g‘risida ro‘yxatga oluvchi organni oldindan xabardor qilish va ro‘yxatdan o‘tkazuvchi organ vakiliga ro‘yxatdan o‘tgan organ faoliyatidan erkin foydalanishni ta’minlash;
• o‘z faoliyati natijalari to‘g‘risida hisobot;
• ro'yxatga olish, soliq va statistika organlariga o‘z faoliyati to‘g‘risida hisobot taqdim etish.

“Men o’ylaymanki, hozir madaniyat sohasida katta o‘zgarishlar, yutuqlar bo‘ldi, ijodkorlar uchun ko‘p ishlar amalga oshirildi. Masalan, Prezident qarori bilan tashkil etilgan San'atkor, ijodkor va ijrochilarning mualliflik huquqlarini himoya qilish palatasi doirasida mualliflik huquqi bilan bog‘liq juda muhim masala nihoyat hal etildi. Qolaversa, bugungi kunda an’anaviy qo‘shiq janrlari – maqom va baxshi janrining tiklanishiga qanchalik e’tibor qaratilayotganiga barchamiz guvoh bo‘lib turibmiz. Va, albatta, hali hal qilinishi kerak bo'lgan juda katta vazifalar mavjud va bu ishlar ko'p jihatdan har bir ijodkorga bog'liq”.

“Yangi asarlar, ssenariylar, kompozitsiyalar yaratishda mualliflik huquqini himoya qilish bo'yicha qoidalarni qayta ko'rib chiqish juda muhimdir. Farmonga ko‘ra, tez orada San'atkor, ijodkor va ijrochilarning mualliflik huquqlarini himoya qilish palatasi tashkil etiladi. E'tiborlisi, ilgari mamlakatimizda mualliflik huquqini himoya qilish bo'yicha qandaydir qoidalar mavjud edi, lekin qonuniy va haqiqatda to'liq samaradorlik bilan ishlay olmadi. Muallifning ijodiy jihatdan eng qimmatli asarlarini qo'lga kiritish yo'llarini aniqroq tushuntirish va ularni spektakl va boshqa loyihalar shaklida amalga oshirishning yanada oqilona yo'llarini topish ham rag'batlantiradi.