26 aprel - Xalqaro intellektual mulk kuni. Butunjahon intellektual mulk tashkilotining (BIMT) 2023 yilgi mavzusi “Ayollar va IM – innovatsiyalar va ijodkorlik katalizatori”. Har yili o‘tkaziladigan Intellektual mulk kuni intellektual mulk huquqlarining innovatsiyalar va ijodkorlik uchun katalizator sifatidagi ahamiyatini nishonlash imkoniyatidir. Va ko‘pincha bu jihat e’tibordan chetda qoladi, ayniqsa ayollarga nisbatan.

Ayollar intellektual mulk sohasida muhim rol o‘ynaydi va ular ko‘pincha gender tengsizligi bilan bog’liq to‘siqlarga duch kelishadi. Misol uchun, ayollar uchun o‘z g’oyalarini rivojlantirish uchun kapital va resurslarga kirish qiyinroq bo‘lishi mumkin. Shuningdek, ayollar o‘zlarining intellektual mulklarini himoya qilishda kamsitishlarga duch kelishlari mumkin. Intellektual mulk sohasiga katta hissa qo‘shgan birinchi ayollardan biri aktrisa va ixtirochi Xedi Lamarr edi. U radio orqali boshqariladigan torpedalar nishonni topishga yordam berish uchun spektral bo‘linish texnologiyasini ishlab chiqdi. Keyinchalik bu texnologiya Wi-Fi va Bluetoothning rivojlanishi uchun asos bo‘ldi.

Bundan tashqari, ayollar ko‘pincha ijtimoiy muammolarni hal qilishga qaratilgan innovatsion mahsulotlar va xizmatlarni ishlab chiqadilar. Ular odamlar hayotini yaxshilaydigan va iqtisodiyotni rivojlantirishga yordam beradigan mahsulotlar yaratadilar. Misol uchun, Margaret Kaylash batareyalarning ishlash muddatini ko‘paytirish imkonini beruvchi texnologiyani ixtiro qildi, bu esa lityum xujayralari yordamida amalga oshirildi. Ushbu texnologiya mobil telefonlardan tortib avtomobillargacha bo‘lgan keng turdagi qurilmalarda qo‘llaniladi.

Mualliflik huquqini himoya qilish palatasi raisi Boboqul Toshev ta’kidlaganidek, ayollar intellektual mulk sohasida muhim rol o‘ynaydi va innovatsiyalar va ijodkorlik uchun katalizatorlardir. Bu sohada ayollarning resurslar va imkoniyatlardan teng foydalanishini ta’minlash uchun biz gender tengsizligi oldidagi to‘siqlarni tan olishimiz va bartaraf etishimiz kerak. Umuman olganda, jinsi, irqi va ijtimoiy mavqeidan qat’i nazar, har bir inson iqtisodiyot va butun jamiyat rivojiga hissa qo‘shishi uchun intellektual mulk yanada keng qamrovli bo‘lishi kerak. Butunjahon intellektual mulk kuni esa innovatsiyalar va ijodiy yutuqlarni himoya qilish muhimligini ta’kidlaydi.