2023 yil 16-17 noyabr kunlari Budapeshtda (Vengriya)
CISACning yillik xalqaro tadbiri boʻlib oʻtdi. Ushbu tadbirning asosiy mavzusi
“Majburiy qarorlar va ilg’or tajribalar bo‘yicha trening” bo‘ldi. Tadbirda
CISAC vakillari va mualliflar huquqlarini jamoaviy asosda boshqarish bilan
shug‘ullanuvchi xorijiy mamlakatlarning 25 jamiyatidan 70 dan ortiq
ishtirokchilar ishtirok etdi.
Mualliflik huquqi va turdosh huquqlar sohasidagi
ushbu muhim xalqaro tadbirda O‘zbekistondan “San’atkor, ijodkorlar va
ijrochilarning mualliflik huquqlarini himoya qilish palatasi” nodavlat notijorat
tashkiloti ishtirok etdi. Tadbir doirasida Palata xalqaro tashkilotlar bilan
muzokaralar olib bordi va asarlar mualliflarini aniqlash bo‘yicha ma’lumotlar
bazalari bilan ishlashda yuzaga keladigan muammolarni muhokama qildi.
Tadbirda asosiy ma’ruzachilar
Sylvain Piat (CISAC) va Declan Rudden (SaorServices) edi. Ular o‘z bilim va
tajribalari bilan o‘rtoqlashdilar, majburiy bo‘lgan qarorlarga asosiy
o‘zgarishlarni taqdim etdilar va jamoaviy huquqlarni boshqarish bo‘yicha ilg‘or
tajribalar bilan o‘rtoqlashdilar. Seminarda, shuningdek, Bolqon mintaqasi
vakili Sreko Barbarik (SOKOJ) so‘zga chiqdi, u MDH-Netning Bolqon tugunini
taqdim etdi. Uning taqdimotida Yugoslaviya parchalanganidan keyin mamlakatlar
mualliflik huquqi va turdosh huquqlarni himoya qilish sohasida duch kelgan
muammolar va ularni hal qilish yo‘llari ko‘rsatilgan. Eng yaxshi variantlardan
biri Bolqon mintaqasi va boshqa mamlakatlardagi mualliflar o‘rtasida
mukofotlarni yanada aniqroq to‘plash va taqsimlash uchun ma’lumotlarni keyingi
uzatish uchun yagona markazga birlashish edi.
Seminarning asosiy mavzularidan biri hujjatlashtirish
edi. Ishtirokchilar ish yuritishni to‘g‘ri tashkil etish, musiqa va audiovizual
asarlar uchun to‘lanadigan haqni taqsimlash tamoyillari bilan bog‘liq
masalalarni muhokama qildilar. Shuningdek, mualliflarni noto‘g‘ri ro‘yxatdan
o‘tkazish, egasi noma’lum senariylar, yeg’ilgan mablag‘larni taqsimlashdagi
xatoliklardan kelib chiqadigan muammolar ham ko‘rib chiqildi.
ARTISJUS mualliflar huquqlarini boshqarish bo‘yicha
Vengriya jamiyati vakili Peter Benjamina Tofa jamiyat tajribasi bilan
o‘rtoqlashdi va Vengriyada mualliflarga haq to‘lash va taqsimlashda duch
keladigan asosiy muammolar haqida gapirdi.