San’atkor, ijodkor va ijrochilarning mualliflik huquqlarini himoya qilish palatasi hamda Pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va ularning malakasini oshirish tarmoq markazi o‘rtasida hamkorlik to‘g‘risida memorandum imzolandi.
Mazkur hamkorlik doirasida mualliflik huquqi va turdosh huquqlar sohasida ta’lim sohasini rivojlantirishga alohida e’tibor qaratiladi. Hamkorlik doirasida qoʻshma loyihalarni amalga oshirish, taʼlim dasturlarini ishlab chiqish va mualliflik huquqlariga rioya qilish bilan bogʻliq dolzarb mavzular boʻyicha mutaxassislarning malakasini oshirish, shuningdek, ushbu sohadagi mavjud qonunchilik bazasini oʻrganish koʻzda tutilishi kutilmoqda. Ushbu memorandum tajriba almashish va malaka oshirish uchun yangi imkoniyatlar ochadi, bu esa mualliflik huquqini himoya qilish sohasidagi huquqiy tizimni yanada rivojlantirish va mustahkamlashga xizmat qiladi.
“Uzbekistan Airways” MAK va
“San’atkor, ijodkor va ijrochilarning mualliflik huquqlarini himoya qilish
palatasi” (SIIP) o‘rtasida mualliflik huquqiga rioya etilgan holda haq tolash
orqali musiqiy asarlardan aviakompaniya
bortida foydalanishi uchun litsenziya shartnomasini imzoladi.
Ushbu kelishuv mualliflarga:
-huquqlarni himoyasi va asarlaridan foydalanganlik uchun adolatli haq olishga;
-“Uzbekistan Airways” uchun
yuqori sifatli kontent yaratishga;
-e'tirof etilishiga va ijodiy loyihalarni amalga oshirishga imkon yaratdi.
Ushbu litsenziya shartnomasi
“Uzbekistan Airways” MAK uchun quyidagi imtiyozlarni beradi:
-mualliflik huquqi bilan
himoyalangan kontentdan qonuniy foydalanishni ta'minlaydi, da'volar va
jarimalar mavjud emasligini kafolatlashga;
-o‘zbek mualliflarining asarlaridan foydalanish huquqi;
-brend imidjini yaxshilaydi, ijodiy va madaniy sohalarni qo'llab-quvvatlaydi.
Mazkur litsenziya shartnomasi har ikki tashkilot uchun muhim qadam bo‘lib, kelgusida samarali hamkorlik qilish uchun zamin yaratadi. U mualliflar huquqlarini himoya qiladi va O‘zbekistonda ijodiy sohalar rivojlanishiga ko‘maklashadi, shu bilan birga “Uzbekistan Airways” milliy madaniyatni qo‘llab-quvvatlovchi kompaniya sifatidagi ijobiy nufuzini mustahkamlaydi.
2024-yilning 27-28-may kunlari Innovatsion
rivojlanish agentligida AQSh Savdo vazirligi (CLDP) Tijorat huquqini rivojlantirish
dasturining “O‘zbekistonda texnologiyalar transferi sohasidagi ixtirolarni baholash”
seminari bo‘lib o‘tmoqda. Dastur doirasida O‘zbekiston intellektual mulk (IM) sohasidagi
manfaatdor tomonlar va ekspertlar, San’atkor, ijodkor va ijrochilarning mualliflik
huquqlarini himoya qilish palatasi (Palata), O‘zbekiston universitetlari, AQSh hukumati,
shuningdek, AQShning Boston va Kornell universitetlari O‘zbekistonda texnologiyalar
transferi
ishtirokchilarining keng auditoriyasini texnologiyalar transferi sohasidagi ixtirolarni
baholash bo‘yicha muammolarni muhokama qiladilar
va o‘z takliflarini taqdim etadilar.
Seminarning asosiy mavzularidan biri Patent idoralarining texnologiyalar
transferini rag‘batlantirish va iqtisodiyotni rivojlantirish uchun IMdan foydalanishdagi
roli bo‘ldi. Palata intellektual mulkni muhofaza qilish va himoya qilishning faol
ishtirokchisi sifatida Adliya vazirligi bilan hamkorlikda O‘zbekiston Respublikasi
hududida ham o‘zbekistonlik, ham boshqa davlatlar
mualliflari asarlaridan noqonuniy foydalanishning oldini olish bo‘yicha ish olib
bormoqda. Shunga ko‘ra Palata vakillari seminarga maxsus ishtirokchi sifatida taklif etilgan.
Palata raisi, yuridik fanlar doktori, professor Boboqul Toshev seminarda
ko‘tarilgan masalalalar yuzasidan quyidagilar haqida gapirdi.
Nima uchun mualliflik huquqini himoya qilish muhim?
Mualliflik huquqini himoya qilish innovatsiyalar va iqtisodiy o‘sishni rag‘batlantirishda ham muhim ro‘l o‘ynaydi. U ijodkorlar
va mualliflarga o‘z asarlariga muatlaq huquqlar beradi, ularni
yangi kontent yaratish va tarqatishga sarmoya kiritishga undaydi. Mualliflik huquqini
himoya qilish, shuningdek, ijodkorlarning manfaatlarini himoya qilish va o‘z mehnati
uchun adolatli haq olishini ta’minlash orqali asarlardan noqonuniy foydalanish
va nusxa ko‘chirishning oldini olishga yordam beradi.
Texnologiyalar transferi sohasidagi ixtirolarga qanday
baho beriladi?
Texnologiyalar transferi ixtirolarini baholash tashkilotlar, mamlakatlar
va tarmoqlar o‘rtasida texnologiya transferini osonlashtirish uchun ixtirolarning
patentga layoqatliligi, tijorat salohiyati va qiymatini tahlil qilishni o‘z ichiga
oladi. Bu murakkab jarayon bo‘lib, texnik va huquqiy bilimlarni, shuningdek, bozor sharoitlari
va biznes strategiyalarini tushunishni talab qiladi.
Nima uchun intellektual mulk qonunlari muhim?
Samarali intellektual mulk qonunlari innovatsiyalar va texnologiyalar transferi
uchun qulay muhit yaratish uchun juda muhim. Ular mualliflik huquqi egalarining
huquqlarini himoya qilish uchun asos yaratadi, IM bozorlarini rivojlantirishga
yordam beradi va tadqiqot va ishlanmalarga investitsiyalarni jalb qiladi. Intellektual
mulk to‘g‘risidagi ta’sirchan qonunlar ixtirochilar va tadbirkorlarni o‘z ixtirolarini oshkor
qilishga va ularning huquqlari himoya qilinishini bilgan holda texnologiya transferi
bitimlarini tuzishga undaydi.
Palata mualliflik huquqlarini himoya qilish bilan shug‘ullanadi, lekin nima munosabat bilan vakillari
seminarga taklif qilindi?
Seminarning maxsus ishtirokchisi sifatida Palata
vakillari IM
obektlarini
baholash va intellektual huquqlarni himoya qilish sohasidagi tajribasi bilan o‘rtoqlashdi.
Palata o‘zining tuzilmasi va mualliflik huquqlarini baholash hamda himoya qilish jarayonlarini taqdim etdi, ushbu tamoyillarni texnologiyalar transferi
sohasidagi ixtirolarni baholashda qanday qo‘llash mumkinligini ko‘rsatdi.
Palataning seminardagi ishtiroki texnologiyalar transferi ekotizimida mualliflik
huquqini himoya qilish muhimligini ko‘rsatadi. Patent idoralari va boshqa tashkilotlar ixtirolarni baholash
va himoya qilish, innovatsiyalarni rag‘batlantirish va iqtisodiy rivojlanishni rag‘batlantirish bo‘yicha samarali strategiyalarni
amalga oshirish uchun birgalikda ishlashi kerak.
Biz bugungi kunda IM ta’limiga alohida e’tibor qaratishimiz
kerak. Zero, IM bu inson tafakkurining barcha namunalari: ixtirolar, adabiy va badiiy asarlar, dizaynlar, ramzlar,
nomlar va tijorat maqsadlarida ishlatiladigan tasvirlardir. IMni himoya qilish orqali
biz nafaqat uni yaratuvchilarining manfaatlarini, balki mamlakatimiz kelajagini ham himoya
qilamiz.
Biz shuni tushunishimiz kerakki, IM nafaqat patent huquqi,
balki mualliflik huquqi, turdosh huquqlar, individuallashtirish vositalariga bo‘lgan huquqlar, tijorat sirlariga bo‘lgan huquqlar va hatto
o‘simliklar yangi navlariga bo‘lgan huquqlardir. Bu innovatsiyalar, ijodkorlik va iqtisodiy
o‘sishga yordam beradigan
yaxlit tarmoqdir.
O‘zbekiston Davlat drama teatri, O‘zbek Milliy akademik drama teatri, O‘zbekiston Yoshlar teatri va Fargʻona viloyat qoʻgʻirchoq teatri o‘z mualliflariga mualliflik haqlarini to‘lash bo‘yicha yetakchi bo‘lib, mualliflik huquqlarini himoya qilish bo‘yicha beqiyos sadoqatini namoyon etmoqda. Bu qadam nafaqat O‘zbekiston qonunchiligiga, balki
intellektual mulkning ahamiyatini e’tirof etish bo‘yicha global tendensiyaga
ham mos keladi.
O‘zbekiston Davlat drama teatri va O‘zbek Milliy akademik drama teatri mualliflari teatr sahnasida namoyish etilgan asarlari uchun munosib mukofotga sazovor bo‘ldi. Tez orada O‘zbekiston Yoshlar teatri va Fargʻona viloyat qoʻgʻirchoq teatri mualliflariga ham mualiflik haqlari to’lab beriladi. Barcha taqsimotlar O‘zbekiston qonunchiligiga va teatrlar tomonidan taqdim etilgan hujjatlarga qat’iy rioya qilgan holda, mualliflar huquqlariga rioya etilishini kafolatlagan holda amalga oshiriladi.
Mualliflik huquqini himoya qilish muhimligini tushunadigan rioya qilayotgan teatrlar ro'yxatiga qo'shiling. Mualliflik huquqlarini hurmat qilish nafaqat ijodkorlarga adolatli haq to‘lanishini ta’minlaydi, balki gullab-yashnayotgan teatr industriyasini qo‘llab-quvvatlaydi va O‘zbekiston madaniy merosini saqlab qoladi.
2024-yilning 16-avgust kuni soat 15:00 da Madaniyat
vazirligi binosida (Amir Temur shoh ko‘chasi,
107B-uy) San’atkor, ijodkor
va ijrochilarning mualliflik huquqlarini himoya qilish palatasining navbatdagi
hisobot-saylov konferensiyasi o‘tkazilishi rejalashtirilgan.
Konferensiya kun tartibiga quyidagi masalalar kiritilgan:
1. Palataning o‘tgan davr mobaynida amalga oshirgan ishlari to‘g‘risida hisobot (2021-2023 yillar va 2024-yil birinchi yarim yillik).
2. Palata ustaviga o‘zgartirish kiritish.
3. Boshqaruv a’zolarining yangi tarkibini saylash.
4. Boshqaruv raisini saylash.
Konferensiyada ishtirok etish boʻyicha (+99899)-808-15-55 raqamiga
murojaat qilish mumkin.